Wanneer de dagen korter worden en het buiten koud is, is er niets zo verwarmend als een kopje gemberthee, een curry met verse gember of een gembershotje. Deze pittige wortel heeft niet alleen een verwarmend effect, maar heeft ook een scala aan bewezen gezondheidsvoordelen. Van het versterken van je immuunsysteem tot het verbeteren van je spijsvertering: gember is een natuurlijke manier om je lichaam een boost te geven tijdens de wintermaanden. Lees snel verder om de gezondheidsvoordelen te ontdekken!
In dit artikel lees je:
- Wat gember is
- Wat de gezondheidsvoordelen zijn van gember
- Waarom gember juist zo goed in de wintermaanden is
- Hoe je gember het beste kunt gebruiken
- Wat de werking van gember versterkt
Wat is gember?
Gember (Zingiber officinale) is een kruidachtige wortel die al duizenden jaren wordt gebruikt als specerij en medicinale plant. De gemberplant komt oorspronkelijk uit het zuiden van China, maar wordt tegenwoordig wereldwijd gewaardeerd als smaakmaker in de keuken en vanwege zijn voordelen voor de gezondheid.
De smaak van gember is uniek: vezelig en sappig, met een pittige scherpte, maar tegelijk ook fris en zoet. Fun fact: de smaakt verandert naarmate je gember verhit, in bijvoorbeeld thee of gerechten. Rauwe gember is behoorlijk pittig, waardoor het vaak wordt verwerkt in gerechten; de knol past perfect in Aziatische recepten, maar ook in stoofpotjes, bouillons, verse gemberthee of een gembershot.
Actieve stoffen
Gember bevat verschillende stoffen die zorgen voor de smaak, geur en gezondheidseffecten. De belangrijkste actieve stoffen zijn gingerolen, shogaolen, paradolen en zingerone. Gingerolen zitten vooral in verse gember. Ze geven de scherpe, pittige smaak en hebben ontstekingsremmende en antioxiderende eigenschappen. Wanneer gember wordt gedroogd, veranderen deze gingerolen deels in shogaolen, die vaak nog sterker werken bij ontstekingsreacties en als antioxidant. Paradolen ontstaan weer uit shogaolen en hebben ook beschermende effecten in het lichaam.
Als je gember verhit, door bijvoorbeeld het te bakken, koken of in thee te drinken, breekt een deel van de gingerolen af en vormt zingerone. Zingerone geeft een zoetere, mildere smaak en werkt als antioxidant en ontstekingsremmer. Daarnaast bevat gember essentiële oliën met stoffen zoals zingiberene en bisabolene, die niet alleen bijdragen aan de geur en smaak, maar ook antibacteriële en immuun-ondersteunende eigenschappen kunnen hebben. Samen maken deze stoffen dat gember niet alleen een smaakmaker is voor in de keuken, maar ook interessante gezondheidsvoordelen biedt.
Gezondheidsvoordelen van gember
Ontdek zes wetenschappelijk onderbouwde voordelen die gember tot een waardevolle aanvulling op je dieet maken:
1. Verbetert de spijsvertering
Gember bevordert de spijsvertering door de maag te helpen om voedsel sneller te verteren en de darmen beter te laten werken. Dit kan helpen bij het verminderen van symptomen zoals een opgeblazen gevoel, gasvorming en constipatie. Ook staat gember er bekend om dat het helpt misselijkheid en overgeven te verminderen, bijvoorbeeld bij reisziekte of zwangerschap.
2. Ondersteunt de natuurlijke reactie van het lichaam op ontstekingen en pijn
De actieve stoffen in gember, zoals gingerol en shogaol, hebben krachtige ontstekingsremmende en pijnstillende eigenschappen. Dit kan helpen bij bijvoorbeeld spierpijn na het sporten, gewrichtspijn (zoals bij artrose) en menstruatiekrampen.
3. Verbetert de bloedsuikerspiegel
Gember kan bijdragen aan een betere bloedsuikercontrole en verhoogde insulinegevoeligheid. De stof gingerol zorgt ervoor dat cellen glucose beter opnemen, waardoor de werking van insuline zou verbeteren. Studies hebben inderdaad aangetoond dat het dagelijks innemen van gemberpoeder gunstige effecten heeft op de bloedsuikerspiegel bij mensen met type 2-diabetes.
4. Versterkt het immuunsysteem
Dankzij zijn antioxidante en antimicrobiële eigenschappen kan gember helpen het immuunsysteem te versterken. Het verhoogt de productie van glutathion, een belangrijk antioxidant in het lichaam, en kan bijdragen aan het verminderen van oxidatieve stress en ontstekingen.
5. Ondersteunt hartgezondheid
Gember heeft een positief effect op de hartgezondheid. Het kan bijdragen aan een gezond hart door de bloeddruk, het cholesterolgehalte en de triglyceriden te verlagen. Dit kan het risico op hart- en vaatziekten verminderen.
6. Werkt verwarmend
In de Ayurvedische geneeskunde wordt gember beschouwd als een krachtig verwarmend kruid. Het stimuleert de spijsverteringsvuur (Agni), bevordert de bloedsomloop en helpt bij het afvoeren van overtollig slijm. En ook de wetenschap bevestigt dit: in een studie werd een significante stijging van de handtemperatuur waargenomen na het drinken van een gemberthee, wat suggereert dat gember bijdraagt aan een verhoogde doorbloeding.
Waarom gember ideaal is in de winter
Hoewel je het hele jaar kunt profiteren van de gezondheidsvoordelen, is gember vooral in de winter aan te raden om toe te voegen aan je voeding. Dankzij zijn verwarmende eigenschappenstimuleert het de bloedsomloop en geeft het een aangenaam warm gevoel in het lichaam. Bovendien ondersteunt gember het immuunsysteem, helpt het bij verkoudheid en kan het de spijsvertering verbeteren wanneer je zwaardere, winterse maaltijden eet. Ideaal voor de winter dus!
Hoe gebruik je gember?
Gember kan op verschillende manieren worden gebruikt:
- Vers: Voeg geraspte gember toe aan smoothies, sappen of salades.
- Shot: Pers verse gember tot een sapje, en neem er een shotje van, puur of met sinaasappelsap en citroen.
- Thee: Zet een kopje gemberthee door verse gember in heet water te trekken.
- Poeder: Gebruik gemberpoeder in bakrecepten of als specerij in maaltijden.
- Supplementen: Overweeg gembersupplementen, vooral als je moeite hebt om voldoende verse gember binnen te krijgen.
Een dagelijkse dosis van 2 tot 4 gram gember wordt als veilig beschouwd voor de meeste mensen. Let op: bij gebruik van bloedverdunners of diabetesmedicatie is het raadzaam om eerst een arts te raadplegen.
Welke kruiden en supplementen versterken de werking van gember?
Gember werkt goed samen met verschillende kruiden, vitamines en mineralen, waardoor de gezondheidseffecten vaak sterker worden. Zo wordt gember vaak gecombineerd met kurkuma, omdat beide kruiden ontstekingsremmende en antioxidante eigenschappen hebben, waardoor ze elkaar versterken. Dit is de reden dat wij gember hebben toegevoegd aan ons Kurkuma supplement. Ook knoflook en cayennepeper passen goed bij gember, vooral voor de ondersteuning van de spijsvertering en de bloedsomloop. Op het gebied van vitamines en mineralen werkt gember goed samen met vitamine C en vitamine B-complex en vitamine D, die het immuunsysteem versterken en het energieniveau verhogen. Daarnaast kan gember de werking van magnesium en zink ondersteunen, mineralen die belangrijk zijn voor spier- en zenuwfunctie en het afweersysteem.
Conclusie
Gember is een krachtige wortel met veel gezondheidsvoordelen, van het ondersteunen van de spijsvertering tot het versterken van het immuunsysteem en het bevorderen van de hartgezondheid. De actieve stoffen, zoals gingerol en shogaol, werken samen met andere kruiden, vitamines en mineralen om de effecten te versterken. Door gember in je dagelijkse routine op te nemen, bijvoorbeeld door gemberthee te drinken en het in gerechten te verwerken, kun je profiteren van deze natuurlijke gezondheidsboost!
