We weten allemaal hoe belangrijk het is om goed voor onze mentale gezondheid te zorgen. Maar wist je dat je darmen daar een grotere rol in spelen dan je misschien denkt? Steeds meer wetenschappelijk onderzoek wijst op een directe verbinding tussen de darm en de hersenen, de zogenaamde darm-hersen-as. In die verbinding spelen probiotica een verrassend krachtige rol. Ontdek in dit artikel hoe probiotica niet alleen je spijsvertering, maar ook je stemming en mentale veerkracht kunnen ondersteunen.
In dit artikel lees je:
- Wat probiotica zijn en de voordelen voor je gezondheid
- Wat de darm-hersen-as is
- Waarom probiotica belangrijk zijn voor je mentale gezondheid
- Wat nog meer bijdraagt aan een goede darm gezondheid
Wat zijn probiotica en waarom zijn ze belangrijk?
Ons lichaam bevat honderden miljarden bacteriën, die samen de flora of microbioom worden genoemd. Deze bacteriën kunnen onderverdeeld worden in honderden verschillende bacteriën families, ook wel stammen genoemd. Elke stam bestaat uit een groep bacteriën die een specifieke functie vervult binnen het lichaam. Probiotica zijn levende micro-organismen die helpen de balans van bacteriën in het lichaam, vooral in de darmen, te verbeteren. Zo zorgen ze voor vele gezondheidsvoordelen in je lichaam.
Voordelen van probiotica voor de gezondheid:
- Darmgezondheid: Probiotica helpen bij het herstellen van de darmflora na bijvoorbeeld antibioticagebruik, en ondersteunen een regelmatige stoelgang.
- Immuunsysteem: Ze versterken de natuurlijke afweer door schadelijke bacteriën te weren en ontstekingsreacties in balans te brengen.
- Mentale gezondheid: Via de darm-hersen-as dragen probiotica bij aan de aanmaak van neurotransmitters zoals serotonine, en kunnen ze helpen stress, angst en sombere gevoelens te verminderen.
- Spijsvertering: Sommige stammen helpen bij het afbreken van lactose of het verminderen van een opgeblazen gevoel en winderigheid.
- Huid en allergieën: Onderzoek toont aan dat probiotica ook kunnen bijdragen aan een rustiger huidbeeld en het reguleren van allergische reacties.
Ze komen van nature voor in gefermenteerde voeding zoals yoghurt, kefir, kimchi en zuurkool, maar zijn ook beschikbaar als supplement.
Wat is de darm-hersen-as?
De darm-hersen-as is het complexe communicatiesysteem tussen je darmen en je hersenen. Deze twee organen zijn voortdurend met elkaar in gesprek via een netwerk van zenuwen, zoals de nervus vagus. De nervus vagus is een zenuwbaan die direct je brein verbindt met je spijsverteringskanaal. Ook hormonale signalen en je immuunsysteem dragen bij aan deze communicatie. Wat je eet, hoe je je voelt, en zelfs hoe goed je slaapt, kunnen allemaal worden beïnvloed door deze wisselwerking.
In je darmen leeft een enorme populatie bacteriën, ook wel het microbioom genoemd, die een sleutelrol spelen in dit proces. Ze produceren neurotransmitters, beïnvloeden ontstekingsprocessen en helpen bij het reguleren van stressreacties. Wat veel mensen bijvoorbeeld niet weten, is dat ongeveer 90% van de serotonine (het ‘gelukshormoon’) in je darmen wordt aangemaakt. Een gezonde darmflora is dus cruciaal voor een stabiele stemming en stressbestendigheid. Dit maakt de darm-hersen-as een interessant en veelbelovend onderzoeksgebied, vooral op het gebied van mentale gezondheid.
Wat zegt de wetenschap?
De afgelopen jaren is het aantal studies over de rol van probiotica in de mentale gezondheid explosief gegroeid.
- Een studie uit 2022 die een probioticummengsel bevatte van Lactobacillus helveticus, Bifidobacterium longumen Lactiplantibacillus plantarum toonde aan dat het probioticum de hersenrespons op een emotionele taak beïnvloedde bij gezonde proefpersonen. Na het gebruik van probiotica werd een andere hersenactiviteit gezien in gebieden die betrokken zijn bij emoties, denken en gezichtsherkenning. Vooral de orbitofrontale cortex, die zintuiglijke informatie verwerkt en verbonden is met emotionele reacties, liet meer activiteit zien, wat suggereert dat dergelijke supplementen invloed kunnen hebben op de verwerking van emoties.
- Een meta analyse uit 2019 keek naar 34 onderzoeken waarin is gekeken of prebiotica en probiotica kunnen helpen bij depressie en angst. Het toonde aan dat probiotica een meetbaar positief effect hadden zowel op depressie als op angst. Het effect van probiotica was sterker bij mensen die al psychische of lichamelijke klachten hadden. Vooral bij mensen met een psychische aandoening, zoals depressie, leek het effect zelfs middelgroot tot groot te zijn.
- Een andere studie onderzocht of probiotica kunnen helpen bij slaapproblemen, stress en angst. Er is steeds meer bewijs dat de darmflora invloed heeft op slaapkwaliteit, doordat de darmen stoffen aanmaken die de hersenen beïnvloeden, zoals melatonine en GABA (slaapbevorderend), of serotonine en cortisol (wakkerhoudend). Inderdaad bleek dat probiotica supplementen kunnen helpen bij het sneller in slaap vallen, langer slapen en het verlagen van stresshormonen zoals cortisol.
- Uit een systematische review uit 2022 blijkt dat mensen met een depressie een andere darmflora hebben dan gezonde mensen. Hoewel de algemene diversiteit van darmbacteriën niet veel verschilt, zijn er wel duidelijke verschillen in samenstelling (beta-diversiteit) en in de aanwezigheid van bepaalde bacteriesoorten. Behandelingen met probiotica en synbiotica (combinatie van pro- en prebiotica) lieten een kleine verbetering zien in depressieve klachten na 4 tot 9 weken. Prebiotica alleen hadden dit effect niet.
Deze studies versterken het idee dat via onze darmen verrassend veel invloed hebben op hoe we ons mentaal voelen en zelfs onze slaapkwaliteit.
Tips voor het gebruik van probiotica:
Wil je profiteren van de voordelen van probiotica? Dan zijn dit onze tips:
Kies de juiste (wetenschappelijk onderbouwde) stammen
Niet alle probiotica zijn hetzelfde. De effectiviteit hangt af van de bacteriestammen die gebruikt zijn. Let op supplementen die wetenschappelijk onderbouwde stammen bevatten zoals Weizmannia coagulans MTCC5856 of Bifidobacterium longum. Deze zijn onderzocht op hun werking bij bijvoorbeeld stress, spijsvertering of weerstand.
Wees consistent in gebruik
Probiotica werken het beste als je ze dagelijks inneemt. Probeer ze steeds op hetzelfde moment van de dag te nemen, bijvoorbeeld ‘s ochtends op een lege maag of bij het ontbijt. Zo verklein je de kans dat je het vergeet in te nemen en geef je je darmen de kans om continu te profiteren van de gunstige effecten.
Combineer met prebiotica
Prebiotica zijn voedingsvezels die de goede bacteriën in je darmen voeden. Denk aan vezelrijke voeding zoals groenten, volkoren granen, banaan, knoflook en peulvruchten. Onze probiotica supplementen van VitaminFit combineren pro- en prebiotica, ook wel synbiotica genoemd, voor een krachtige, wederzijdse werking.
Benieuwd naar het verschil met probiotica? Lees ons artikel Pre- en Probiotica: Wat is het verschil en waarom heb je ze nodig?
Vermijd ‘microbioom-killers’
Een gezond microbioom vraagt ook om een gezonde leefstijl. Overmatig gebruik van suiker, alcohol, bewerkt voedsel en onnodige antibioticakuren kunnen je darmflora flink verstoren. Ook langdurige stress heeft een negatief effect op de diversiteit van je darmbacteriën. Probeer dus balans te vinden, zowel in voeding als in ontspanning.
Kijk naar de kwaliteit van je supplement
Ga voor een probioticum dat stabiel is, prebiotica bevat, voldoende CFU’s (aantal levende bacteriën) heeft en vrij is van suikers, kunstmatige toevoegingen of vulstoffen. Natuurlijke druppelvormen zijn ideaal voor mensen die moeite hebben met capsules of tabletten.
Conclusie
Je mentale gezondheid begint misschien wel… in je darmen. Steeds meer onderzoek laat zien dat je darmen en hersenen nauw met elkaar verbonden zijn via de zogenoemde darm-hersen-as. Door goed voor je darmflora te zorgen, ondersteun je niet alleen je spijsvertering, maar ook je stemming, concentratie, slaap en stressbestendigheid.
Bij VitaminFit geloven we in de kracht van wetenschappelijk onderbouwde supplementen die lichaam én geest in balans brengen. Ontdek onze probiotica supplementen. Wil je graag persoonlijk advies ontvangen? Stuur ons gerust een berichtje!
